مراسم مت گالا ۲۰۲۵ در تاریخ ۵ مه در موزه متروپولیتن نیویورک برگزار شد و با موضوع «Superfine: Tailoring Black Style» به بررسی تأثیر دندیسم سیاه در مد و هویت پرداخت. این رویداد نه تنها نمایشگاهی از مد و فرهنگ بود، بلکه صحنهای برای نمایش جواهرات بینظیر و معنادار نیز بود.
دندیسم (Dandyism) یک جنبش فرهنگی و سبکی است که در اواخر قرن ۱۸ و اوایل قرن ۱۹ میلادی، بهویژه در انگلستان و فرانسه، ظهور کرد. این مفهوم به سبک زندگی و نگرشی اطلاق میشود که بر شیکپوشی، رفتارهای برجسته و نگرشهای منحصربهفرد تأکید دارد. افراد پیرو این سبک، که به آنها “دندی” گفته میشود، به طور معمول مردانی بودند که به ظاهر خود توجه زیادی میکردند و سعی داشتند از طریق لباس، رفتار و گفتار، خود را از دیگران متمایز کنند.
ویژگیهای اصلی دندیسم
-
شیکپوشی و دقت در جزئیات: دندیها به لباسهای فاخر، طراحیهای منحصربهفرد و استفاده از اکسسوریهای خاص علاقه داشتند.
-
رفتار اشرافی و باوقار: آنها سعی میکردند با رفتارهای مودبانه و گاهی نمایشی، شخصیتی برجسته از خود بسازند.
-
فردگرایی و استقلال فکری: دندیسم بر استقلال فردی، تفکر منتقدانه و مخالفت با هنجارهای اجتماعی تأکید داشت.
-
تأثیرگذاری بر هنر و ادبیات: دندیها اغلب در آثار هنری و ادبیات تأثیرگذار بودند و سبک زندگیشان الهامبخش نویسندگان و هنرمندان شد.
دندیسم سیاه (Black Dandyism)
دندیسم سیاه به نسخهای از این سبک اطلاق میشود که در جوامع آفریقایی-آمریکایی یا آفریقایی-اروپایی ظهور کرد و با بازتعریف زیبایی، هویت و سبک در مواجهه با کلیشههای نژادی همراه بود. این جنبش:
-
اعتراض به نژادپرستی از طریق سبک: افراد سیاهپوست با انتخاب لباسهای فاخر و ظریف، هویت و شأن خود را به نمایش میگذاشتند.
-
تجلی فرهنگ و سنتهای بومی: در دندیسم سیاه، جواهرات و لباسها اغلب حاوی نشانههایی از فرهنگ بومی یا تاریخچه مبارزه بودند.
در موضوع مت گالا ۲۰۲۵، دندیسم سیاه به عنوان یکی از محورهای اصلی بررسی شد تا نشان دهد چگونه سبک لباس و جواهرات میتواند ابزاری برای بیان تاریخ و هویت باشد.